تصویر جدید هابل از کهکشانی غول‌پیکر در خوشه گیسو
در مرکز خوشه‌ای غنی از کهکشان‌ها در جهت صورت فلکی گیسوان برنیکه (گیسو)، کهکشانی قرار دارد که تعدادی خوشه ستاره‌ای آن را احاطه کرده‌اند.NGC 4874 کهکشان بیضوی غول پیکری است که با ابعاد حدود ده برابر راه شیری در مرکز خوشه کهکشانی گیسو واقع است و با کشش شدید گرانشی خود، قادر به نگه داشتن بیش از 30،000 خوشه ستاره‌ای کروی است- بیش از هر کهکشان دیگری که تاکنون بررسی کرده‌ایم- و حتی چند کهکشان کوتوله نیز در چنگال گرانش آن اسیر هستند.
در این تصویر تلسکوپ فضایی هابل،NGC4874 درخشان‌ترین جرمی است که مشاهده می‌شود. این کهکشان در سمت راست تصویر قرار دارد و به صورت یک هسته ستاره‌مانند درخشان دیده می‌شود که در اطرافش هاله مه‌آلودی وجود دارد. تعداد کمی از کهکشان‌های دیگر خوشه نیز قابل مشاهده هستند که مانند بشقاب پرنده‌هایی در اطرافNGC 4874 در رقص‌اند. اما ویژگی بسیار برجسته این تصویر، اجرام نقطه‌مانند اطراف NGC 4874هستند که با نگاهی دقیق‌تر مشاهده می‌شوند. تقریبا همه آنها خوشه‌های ستاره‌ای متعلق به کهکشان هستند. هر یک از این خوشه ستاره کروی شامل صدها هزار ستاره است.
اخيرا اخترشناسان کشف کردند که چند مورد از این اجرام نقطه‌مانند خوشه ستاره‌ای نیستند، بلکه کهکشان‌های کوتوله فوق العاده فشرده تحت تاثیر گرانشNGC 4874 هستند. این کهکشان‌ها که فقط در حدود 200 سال نوری قطر دارند و عمدتا از ستاره‌های قدیمی ساخته شده‌اند، شبیه نمونه‌های درخشان‌تر و بزرگتر خوشه‌های کروی هستند. به نظر می‌رسد که این اجرام هسته‌های کهکشان‌های بیضوی کوچک هستند که به دلیل برهم‌کنش‌های شدید با کهکشان‌های دیگر در خوشه، گاز و ستاره‌های اطراف خود را از دست دادند.
این تصویر هابل همچنین تعداد بیشتری از کهکشان‌های دورتر را که به خوشه تعلق ندارند نشان می‌دهد که به صورت لکه‌های کوچک در پس زمینه دیده می‌شوند. در حالی که کهکشان‌ها در خوشه گیسو در فاصله تقریبی 350 میلیون سال نوری از زمین قرار دارند، این اجرام بسیار دورتر هستند؛ نور آنها تا رسیدن به ما چند صد میلیون تا میلیاردها سال در راه بوده است.
اولی: کهکشان NGC 4874
دومی: تصویر جدید هابل
محمد صادق فغان‌پور
برگرفته از nasa
