معرفی انیمیشن کوتاه M52

شاید تا به حال چیزی درباره‌ی چالش چهل روز شنیده باشید. در این چالش شما خود را وادار به انجام کاری به‌صورت روزانه و مداوم طی چهل روز می‌کنید؛ برای مثال روزانه به عکاسی بپردازید، یا یک رمان کوتاه را در طی چهل روز بنویسید. مسلما احتمال اینکه شما بتوانید در طی چهل روز یک رمان بسیار خوب بنویسید یا یک فیلم کوتاه تکان دهنده بسازید بسیار کم است، اما این چالش نه برای خلق آثار بزرگ و قابل تقدیر که با اهدافی دیگر انجام می‌شود؛ هدف اصلی این چالش خارج کردن افراد از دایره‌ی ایمن خود و آغاز کردن انجام کاری است که برای مدت زیادی در ذهن داشته‌اند، اما تنبلی یا ترس سد راهشان شده بود.

انیمیشن کوتاه این هفته، M52، ساخته‌ی ایو پردیس، روند ساخت مشابهی را طی کرده است. ایو پردیس، سازنده‌ی فرانسوی-کانادایی M52، این انیمیشن را در طی یک سال تولید کرده است؛ هر صحنه از M52 طی یک هفته و بدون در دست داشتن فیلم نامه و طراحی اولیه ساخته شده است. من شخصا طرفدار این دسته از آثار نیستم و معتقدم چنین آثاری بیشتر جنبه‌ی شخصی و تمرین دارند، اما حقیقتا نمی‌توان قدرت M52 را نادیده گرفت؛ این انیمیشن به‌عنوان اثری که تنها در یک سال، بدون گذراندن مرحله‌ی پیش ساخت یا وارسی نهایی، با چشم پوشی از برخی ایرادات جزئی، نسبتا خوب و پولیش شده به نظر می‌آید. باید در نظر داشت که صرفا سرعت یا نحوه‌ی تولید یک اثر نمی‌تواند لغزش و کمبود کیفیت محصول نهایی را توجیه کند و در حقیقت چیزی که به انیمیشن M52 ارزش می‌دهد، الهام بخش بودن آزمایش این اثر برای انیمیشن سازان مبتدی و کسانی است که برداشتن قدم اول در این راه را بسیار سخت می‌دانند؛ بدیهی است که اگر M52 عملکردی قابل قبول، به‌خصوص در بخش‌های فنی، نداشت، نمی‌توانست الگوی خوبی در دنیای رقابتی بزرگ این صنعت باشد.

لازم به ذکر است که ایو پردیس اولین شخصی نیست که در دنیای سینما، انیمیشن و طراحی دیجیتال دست به انجام چنین کاری می‌زند؛ gifathon از جیمز کوران یکی از آثار مطرحی است که سبک ساختی مشابه را پشت سر گذاشته، بیپل، از اساتید تصویر پردازی دیجیتال، به مدت ده سال روزانه یک اثر هنری جدید خلق می‌کرد و برادران مکلود 365 را با ضبط روزی یک ثانیه ساختند. البته آثاری که بیش از همه‌ی این پروژه‌ها الهام بخش ایو پردیس برای ساخت M52 بودند، Mythical Mondays از گرگ گان و Thirty days of animationl ساخته‌ی جئوف کینگ بودند. هدف از ذکر این نکته، بیان این مسئله بود که با وجود اینکه داستان ساخت M52 تأثیرگذار و این اثر به خودی خود انیمیشنی جذاب است، ایو پردیس اولین شخصی نبوده که به فکر انجام چنین پروژه‌ای افتاده و در دست دیگر، M52 بهترین اثری نیست که با این سبک ساخته شده است. نکته‌ای که اما باعث تفاوت انیمیشن M52 با سایر آثاری که با روش مشابه ساخته‌اند، در پیوستگی داستان و سبک طراحی است. یگانگی داستان و سبک طراحی چیزی است که کمتر در آثار این چنینی دیده می‌شود. اغلب این پروژه‌ها شامل قطعه‌های ویدیویی یا تصاویری هستند که ارتباط زیادی با یکدیگر ندارند و صرفا بسته به حال و هوای هنرمند در آن مقطع زمانی خاص به تصویر کشیده شده یا به رشته‌ی نگارش درآمده‌اند.

زمانی‌که ایو پردیس قصد آغاز ساخت این پروژه را داشت، برای داستان آن چیزی جز یک شخصیت که در حال هل دادن مکعبی بزرگ در دل کویر است در نظر نداشت، پس همین شد سکانس آغازین M52. بعد از گذشت زمانی نه چندان بلند، شاهد شخصیت دومی هستیم که در درون مکعب قرار دارد و از نظر ظاهری هیچ تفاوتی با شخصیت اصلی ندارد. این دو شخصیت بعد از پشت سر گذاشتن مسیری طولانی، به محلی می‌رسند که قبلا توسط شخصی دیگر کشف شده است. وقتی که یکی از این دو شخصیت از سر کنجکاوی وارد این محل می‌شود، درمی‌یابد که به محلی اسرار آمیز و عجیب پا گذاشته است. در این محل مکانیزمی عجیب تعبیه شده که اشخاص را در پی یافتن اجسامی خاص که درنهایت برای انجام رویدادی بزرگ مورد استفاده قرار داده خواهند شد، می‌فرستد.

از آنجایی که این انیمیشن چه در تصویر ذهنی اولیه‌ و چه در اجرا کاملا اثری تجربی است، همه‌ی بخش‌های آن حاصل آزمون و خطا هستند. ممکن است طرفداران آثاری با داستان سرایی قوی آنچنان با این اثر ارتباط برقرار نکنند. در ابتدای انیمیشن متوجه می‌شویم که داستان در حال روایت موازی دو بازه‌ی زمانی متفاوت است. رفته رفته انیمیشن در عین اینکه از حالت رازآلود و عجیب خود در ثانیه‌های ابتدایی فاصله می‌گیرد، به سوی یک پرسش واحد که در پس روایتی ماجراجویی نهفته شده حرکت می‌کند. M52 درنهایت کار خود را با ارائه‌ی پایانی علمی تخیلی که نصفه و نیمه به سوالات مطرح شده در ذهن بینندگان پاسخ می‌دهد، به پایان می‌رساند. M52 از نظر طراحی بصری عملکردی قابل قبول دارد. طراحی در M52 حداقل گرا، اما مدرن و زیباست. طراحی در این انیمیشن بوسیله‌ی نرم‌افزار After Effect انجام گرفته است. نویزهای روی تصویر درکنار سبک طراحی خاص انیمیشن که بیشتر با استفاده از وکتورهای آماده و خط‌ها و رنگ آمیزی حداقل گرایانه تشکیل شده است، حال و هوایی فراواقع گرایانه به اثر می‌دهد و حس رازآلودی اثر را بیشتر می‌کند.

حال و هوا و سبک و سیاق M52، درکنار داستان ساخت این اثر، باعث شده که این انیمیشن مهمان جشنواره‌های متعددی شود؛ از رویدادهایی همچون Pictoplasma که بیشتر روی سبک طراحی تمرکز دارند گرفته، تا جشنواره‌های فیلم کوتاهی از جمله Encounter، انیمیشن M52 پای ثابت بسیاری از رویدادهای فصل جوایز و جشنواره‌ها بود. انیمیشن M52 حالا بعد از پشت سر گذاشتن فصل جشنواره‌ها، به‌صورت رایگان توسط شخص پردیس روی اینترنت منتشر شده است و امید می‌رود که این انیمیشن ده دقیقه‌ای بتواند الهام بخش هنرمندان جوان بیشتری باشد. ایو پردیس حالا در حال کار بروی دومین پروژه‌ی خود است، که البته این بار برعکس M52، او در حال کار روی فیلم‌نامه‌ای از پیش تعیین شده است.

تانی کال

زومجی