نقد و بررسی بازی FIFA 18

به عنوان کسی که هزاران ساعت از زندگی‌ام صرف تجربه مجموعه FIFA شده و تمامی تلخی و شیرینی‌ها و بالا و پایین‌های این بازی‌ها را با پوست و گوشتم لمس کرده‌ام، باید اعتراف کنم که نباید از FIFA به مانند تقریبا تمامی بازی‌های سالانه دیگر انتظار این را داشت که هر ساله دچار تحول و یا پیشرفت چشمگیری شود. FIFA به طور معمول هر دو یا سه سال پیشرفتی بزرگ را در بطن گیم‌پلی خود ارائه می‌دهد و سپس با تغییر برخی متغیرها و بهبود مشکلات سعی دارد تا گیم‌پلی‌اش را ارتقا دهد.

پیش از نوشتن این نقد به لطف EA Access تمامی نسخه‌های نسل هشتم FIFA یعنی از نسخه 14 به بعد را یکبار دیگر دانلود و تجربه کردم. FIFA 14 حس عناوین نسل هفتمی را داشت و انیمیشن‌ها سطح بسیار پایینی داشتند، بعد از ورود به FIFA 15 متوجه یک جهش بزرگ شدم، با اینکه نسبت به خیلی از مشکلات گیم‌پلی نسخه 15 انتقادات شدیدی وجود دارد اما این نسخه از لحاظ کیفیت انیمیشن‌ها و جهش گرافیکی یکی از مهم‌ترین نسخه‌های FIFA طی سال‌های اخیر بود. بعد از ورود به FIFA 16 باز هم حس تکرار و کند بودن پیشرفت را حس کردم اما با تجربه دوباره‌ی FIFA 17 بار دیگر همان حس نسخه 15 را داشتم، تغییری بزرگ و پیشرفتی قابل لمس. اگر این فرمول قرار باشد ادامه پیدا کند، اکنون نوبت به بهبود است نه پیشرفت و این دقیقا کلیدواژه اصلی FIFA 18 محسوب می‌شود.

اما پیش از تحلیل بازی، بیایید دو مقوله “تعییر” و “پیشرفت” را از هم تفکیک کنیم. پیشرفت به معنای بهتر شدن و حرکت رو به جلو است اما تغییر به معنای متفاوت بودن است و تفاوت لزوما باعث بهتر شدن نمی‌شود، قطعا اگر فیفاباز با تجربه‌ای باشید می‌دانید که هر نسخه برای خود یک عامل جذاب گلزنی دارد. در نسخه 12 شوت‌های کات دار عموما به گل تبدیل می‌شد، اما در نسخه 13 بازی کاملا عکس این عمل کرد؛ و یا مثلا در نسخه 14 و 15 سانتر از جناحین و گل با ضربه سر یک تاکتیک بسیار عالی بود اما این تاکتیک در نسخه 16 کمرنگ‌تر شد و باز هم در این نسخه پررنگ شده! اما اینجا سوال این است که آیا هدف سازندگان از این تغییرات و تکرار آن‌ها در نسخه‌های بعد بهتر کردن بازی بوده یا صرفا خواسته‌اند که با تغییر برخی متغیرها تجربه بازی را متنوع کنند؟ قطعا هدف تنوع در تجربه است اما این تنوع شاید در نگاه اول حس بهتر شدن را بدهد اما لزوما به معنای بهتر بودن نیست.

فیفا 18 نیز بیشتر حس تغییر را درون خود دارد تا تحول و پیشرفت. بخواهم خیلی رک و راست بگویم، بزرگ‌ترین بخشی که بازی در آن واقعا پیشرفت کرده انیمیشن‌ها و اضافه شدن حرکات جدیدی به بازیکنان است. بهبود کمی و کیفی حرکات و انیمیشن‌ها موحب شده که براساس تنوع در کُنِش بازیکن‌ها بتوان با شکل‌های بیشتر و غیرقابل‌پیشبینی‌تری بازی کرد؛ اگر اسکریپ شده بودن بازی یک انتقاد بزرگ به فیفا 16 بود، این مشکل در فیفا 17 تا حد زیادی برطرف شد و اکنون می‌توان اعتراف کرد که به کلی از بین رفته است. بازی پیشرفت‌های دیگری هم داشته اما عناصری که توانسته‌اند در این نسخه پیشرفت کنند، چندان پرتعداد نیستند.

اما اگر بحث پیشرفت خارج شویم و به بحث تغییر برسیم، آنگاه متوجه تغییرات بسیاری زیادی نسبت به فیفا 17 خواهیم شد. مثلا سیستم پاسکاری بسیار سریع‌تر شده و دقت پاس‌ها بالا رفته. این خوب است یا بد؟ برای کسی که چالش و شبیه‌سازی می‌خواهد بد و برای کسی که صرفا از روی تفریح بازی می‌کند خوب! یا مثلا دقت سانترها بالاتر رفته و اکنون روی سانتر کردن می‌توان به عنوان یک تاکتیک حساب باز کرد، مثل فیفا 14 و برخلاف فیفا 16. اما این خوب است یا بد؟ کاملا بستگی به دائقه دارد! برای منی که عاشق فوتبال کلاسیک انگلیسی هستم لذتبخش است اما برای کسی که مدافعینش زیر 185CM قد دارند و تیم حریفش هم در Season مدام رئال می‌افتد قطعا ناخوشانید!

پس می‌توان نتیجه گرفت که فیفا 18 برخلاف نسخه پیشینش واقعا پیشرفتی بزرگی در بطن گیم‌پلی ندارد و بیشتر سعی دارد تا با تغییرات، تنوع را به گیم‌پلی تزریق کند. ماحصل این تغییرات به طور کلی باعث مفرح‌تر شدن و سریع‌تر شدن بازی شده، یعنی رویکرد در این نسخه به سمت آسان‌تر شدن گیم‌پلی سوق داده شده است. مثلا شاید در نگاه اول سرعت انیمیشن بازیکن‌ها کند احساس شود اما بعد از تمرینات مکرر در خواهید یافت که اتفاقا می‌توان سرعت بسیار بیشتری در قیاس با نسخه 17 به بازی داد. یا مثلا دقت شوت‌ها و پاس‌ها بسیار بالا رفته، اکنون دیگر بدون اینکه مهارت خاصی را داشته باشید، می‌توانید براحتی در تمام نواحی زمین پاسکاری کنید و توپ را به گردش در بیاورید.

به طور کلی از نظر من کماکان گیم‌پلی بازی از دید “بازی بودن” خوب و لذت‌بخش است، بازی شاید پیشرفت چشمگیری نکرده باشد و حتی در برخی عناصر از شبیه‌ساز بودن فاصله گرفته باشد اما تغییر هم کم نکرده و من هر چقدر که در بخش Season بیشتر بازی کردم و به دیویژن‌های بالایی رسیدم و حریفان قدرتری را ملاقات کردم، بیشتر به این نتیجه رسیدم که تجربه بازی و راه‌های گلزنی و دفاع کردن خیلی با فیفا 17 تفاوت پیدا کرده است که این قطعا تغییری خوشایند می‌باشد. همچنین خوشبختانه این تغییرات تا درصد زیادی باعث عدم بالانس نشده است، مثلا در برخی از نسخه‌های فیفا تعادل مناسبی برای حمله از عمق و جناحین وجود نداشت و مثلا یا گیمرها تاکید داشتند که از عمق و با پاسکاری حمله کنند و یا کناره‌ها و پاس‌های هوایی را راه بهتر برای حمله در نظر می‌گرفتند. اما فیفا 18 از این لحاظ بالانس خوبی دارد و شما از چندین راه مختلف می‌توانید به دفاع حریف نفوذ کنید و دیگر نمی‌توان به اصطلاح فیفابازها گفت که باگ خاصی برای گلزنی وجود دارد.

همچنین شاید این انتقاد وجود داشته باشد که سانتر کردن آسان‌تر شده و یا دقت شوت‌ها بالاست و یا مثلا دفاع کردن سخت‌تر شده، اما این اطمینان را به شما می‌دهم که با تمرین بیشتر و حرفه‌ای تر شدن در این حوزه‌ها به هیچ عنوان هیچ یک از آن‌ها تبدیل به یک راه بسیار راحت در گلزنی نشده است. رسیدن به این سطح بازی در بخش Season و دستیابی به دیویژن‌های بالایی و طبیعتا رقابت با گیمرهای حرفه‌ای تر می‌تواند این حقیقت که بازی تا حد زیادی بالانس است و راه گلزنی خیلی ساده‌ای ندارد را اثبات می‌کند.

اما طبیعتا هیچ فیفایی هم بدون ایراد نیست و فیفا 18 از نظر من در حوزه‌ای دچار ضعف شده که اتفاقا طی سال‌های گذشته معمولا بهترین بخشش بوده، یعنی هوش مصنوعی؛ نکته‌ی بسیار مهمی که در شبیه‌سازهای فوتبالی وجود دارد و معمولا کمتر از جانب طرفداران بیان می‌شود بحث هوش مصنوعی است. پاس دادن، شوت زدن، سانتر کردن و … همه اعمالی هستند که باید بر پایه هوش مصنوعی درست پیاده شوند. اگر شما از جناحین با هافبک راست نفوذ می‌کنید، دفاع راست شما باید بداند که اورلپ کند تا فضا برای هافبک شما مهیا شود و از آن سو دفاع چپ حریف باید متوجه خطر اورلپ مدافع شما شود و فضا را پوشش دهد! بخش مهمی از هوش مصنوعی در زمان بازی بدون توپ است، یعنی وقتی بازیکنان نزدیک شما توپ را در اختیار ندارند، بتوانند بهترین تصمیم را برای فضاسازی انجام دهند. این تصمیمات و کلا مقوله هوش مصنوعی نیز در دو بخش تهاجمی و تدافعی قابل بررسی است.

در حوزه تهاجمی بازی نظم گذشته را ندارد، اگر شما بازه حرکتی و تاکتیکی تیم را روی حالت دفاعی و یا حتی Park The Bus قرار دهید، به طور عجیبی بین خطوط دفاعی و هافبک شما در زمان حمله فاصله ایجاد می‌شود، در حالی که اصلا منطق اصلی تاکتیک دفاعی در فشردگی و از بین بردن فاصله خط دفاع و هافبک است؛ زمانی که در میانه زمین شما فضای بزرگی باشد در واقع به تیم حریف برای ضدحمله زدن تعارف کرده‌اید و این مشکل را فیفا 18 واقعا دارد! و یا هوش مصنوعی مدافعین کناری دچار تناقضات عجیبی است. مثلا اگر حریف شما با سیستم چهار دفاعه بازی کند، زمانی که شما با هافبک راست خود با ارسالی بلند منطقه بازی را به سمت جپ تغییر می‌دهید، طبیعتا هافبک راست تیم حریف باید هافبک چپ شما را مارک کند، مثل نسخه‌های قبل؛ اینکار هم انجام می‌شود اما در کمال تعجب دفاع راست حریف هم در این مارک کردن شرکت می‌کند و این فضای زیادی را در گوشه‌های دفاع حریف ایجاد می‌کند.

می‌توان گفت که برخلاف نسخه‌های پیشین که هوش مصنوعی بازیکنان و شرح وظایف آن‌ها مختص به خود آن‌ها بود و کمتر می‌دیدیم که دو بازیکن همزمان یک کار را انجام دهند و یک فضا را پوشش دهند اما در این نسخه بخصوص در حوزه دفاعی چنین مشکلی دیده می‌شود. کلا نسبت به سازندماندهی دفاعی می‌توان انتقادات زیادی داشت. مثلا شخصا حتی در بازی با کسانی که رنک‌های بالای جهانی را داشند نیز از چند طریق راحت می‌توانستم موقعیت ایجاد کنم. اگر شما در عرض زمین زیاد پاسکاری کنید، خیلی راحت در میانه‌ی خط هافبک حریف روزنه باز می‌شود. حرکات بدون توپ مهاجمین نیز پیشرفت بسیار خوبی داشته اما به همان اندازه هوش مصنوعی مدافعین و هافبک‌ها در یارگیری بهبود پیدا نکرده و نمی‌توانند که بخوبی حرکت بعدی حریف را پیش‌بینی کنند.

مشکل دیگر بازی در زمینه‌ی سرعت ری‌اکشن و واکنش‌های بازیکنان در حوزه دفاعی است، مشکلی که فیفا 15 هم داشت. به این شکل که وقتی مثلا شما با یک بازیکن سرعتی استارت سریعی می‌زنید، دفاع حریف یک تاخیر کوچک اما تاثیرگذار را در چرخش و دویدن به دنبال شما دارد و این باعث می‌شود که تاثیر بازیکنان سرعتی در بازی بسیار بالا برود. عموم انتقاداتی که من می‌دیدم طرفداران از بازی بکنند و به مشکلات و بدقلق بودن خط دفاعی اشاره می‌کردند نیز بیشتر به همین مورد بر می‌گردد که از نظر من سطح مهارت بسیار بالایی می‌خواهد که بتوان با تایمینگ درست و پیشبینی حرکت آینده‌ی حریف این مشکل را برطرف کرد.

در آخر اگر بخواهم نظر نهایی‌ام را در مورد گیم‌پلی بدهم، گیم‌پلی فیفا 18، همان ساختار گیم‌پلی فیفا 17 را با پیشرفتی ناچیز اما تغییراتی فراوان بخصوص در حوزه دفاعی ارائه می‌دهد، اما اگر قرار باشد که تمامی تغییرات بازی در نسخه جدید فقط همین باشد، برای من نااُمیدکننده است اما خوشبخنانه فیفا 18 در یک حوزه نه تنها بهبود پیدا کرده بلکه به مرز تحول هم رسیده است و آن هم مدها و بخش‌های بازی می‌باشد!

سالهاست که این جمله تکراری که پروکلاب چرا تغییر نمی‌کند و یا چرا سازندگان به کریر مود بها نمی‌دهند را در مطالبات خود گفته‌ایم اما در این نسخه شرایط فرق کرده و تک تک مدهای بازی در حدی که نیاز داشتند پیشرفت کرده‌اند. مثلا بخش Manager Mode واقعا بهبود خوبی را در زمینه نقل و انتقالات داشته است. اینک دیگر برای مذاکره با بازیکنان صرفا با چند گزینه دیجیتالی رو‌به‌رو نیستید و انیمیشن‌ها و ویدیوهایی تعبیه شده که به طور مستقیم شما را در حین مذاکره با مدیربرنامه‌ها و نمایندگان باشگاه‌ها نشان می‌دهد!

اول با خودم گفتم که چنین تغییری خیلی خوب است اما اگر فقط در ظاهر باشد که ثمره‌ای ندارد! اما خوشبختانه در جزئیات هم Manager Mode بسیار پیشرفت کرده. مثلا شما می‌توانید خیلی از اعمال نقل و انتقالات در واقعیت مثل قراردادن رقم فسخ قرارداد برای بازیکن، مثل تقسیم درصد حقوقی بازیکنان قرضی، مثل قراردادن آپشنی در فروش که درصدی از فروش آینده به شما اختصاص داده شود و چندین مورد دیگر را لحاظ کنید و  به جز این موارد عناصر بسیار دیگری نیز در هوش مصنوعی نقل و انتقالات اضافه شده و آنرا به واقعیت نزدیک کرده.

جدای از این چالش بیشتری هم وجود دارد، دیگر راه به راه هر بازیکنی به شما جواب مثبت نمی‌دهد و واقعا چالش مذاکرات افزایش داشته. همچنین نقل و انتقالات هوشمند‌تر شده، مثلا شما می‌توانید به طور کامل کار مذاکره را به نماینده خود واگذار کنید و سپس نماینده پس از چند روز جزئیات را به شما گزارش می‌دهد. این موارد وقعا در Manager Mode نیاز بود و خوشبختانه لحاظ هم شده است.

در زمینه پروکلاب دو تغییر محسوس است، اول بهبود بسیار چشمگیر سرورها که حتی برای ایرانی‌ها هم عالی شده و دوم بهبود درخت مهارت‌های بازیکن. اینک دیگر شما می‌توانید براساس سیاست بازی خود، دقیقا مانند بازی‌های RPG بازیکننان را ارتقا دهید و حتی یک درخت ارتقا را برای بازیکن طراحی کنید! مثلا یک Slot برای زمانی که هافبک هستید و یکی هم برای زمانی که مهاجم هستید! مثل همیشه هم تجربه پروکلاب واقعا شیرین و لذت‌بخش است.

بخش Ultimate Team هم مثل هر سال پیشرفت کرده اما چیزی که در این نسخه نظر من را جلب کرد، فراتر از اضافه شدن ایکون‌های لجند به PS4 یا گسترش مودهای آنلاین و یا پرزرق و برق شدن آیتم‌هاست، بلکه در سخاوتمندتر شدن بازی است! یادم می‌آید اوایل که التیمیت تیم شروع به کار کرد، واقعا بستن یک تیم عالی و یا در آوردن یک بازیکن بزرگ در پک‌ها صبر ایوب و عمر نوح را می‌طلبید اما در این نسخه شما شانس بسیار بیشتری را برای تحقق این موضوع دارید و بخش‌هایی نظیر Battle Squads نیز در این زمینه واقعا نقش خوبی را ایفا می‌کنند. بزودی با یک راهنمای جامع از بخش UT همراه شما خواهیم بود تا به شکل دقیقتر تغییرات این نسخه را بررسی کنیم.

در حوزه‌های فنی نظیر گرافیک، اتمسفرسازی و البته صداگذاری نیز اصولا فیفا مثل همیشه نمره قبولی می‌گیرد. البته آن پیشرفتی که فیفا 17 به لطف تغییر انجین نسبت به فیفا 16 داشت را اصلا نباید انتظار داشته باشید اما خب زمانی یک بازی در یک بخش واقعا سطح خوبی دارد، انتظار تحول دوباره درست نیست. فیفا 18 گرافیک استاندارد و مناسبی دارد، صداگذاری بازی سطح بسیار بالایی دارد و اتمسفرسازی و شبیه‌سازی جو استادیوم‌ها نیز فوق‌العاده انجام شده است.

بازبینی تصویری:

امسال نیز بخش Journey با محوریت الکس هانتر ارائه شده، با اینکه برخی از مشکلات ریشه‌ای و ماهیتی نسخه قبل کماکان در این بخش وجود دارد اما ریتم کار و جذابیت آن بهبود خوبی پیدا کرده است.

حضور در چنین رویدادهایی در قیاس با سال قبل همراه با دیالوگ‌های بهتر و قابل باورتری ارائه شده است.

این را در نقد FIFA 17 هم گفتم، Journey با اینکه ادعای انتقال تجربه و زندگی حرفه‌ای یک بازیکن فوتبال را به شما دارد اما در عمل چالش بزرگ شدن و ستاره شدن را در نظر نمی‌گیرد و مهم‌ترین چالش یک بازیکن جوان و جویای نام رسیدن به رویای بازی در یک تیم بزرگ است. اما در Journey از همان ابتدا شما به رویای خود می‌رسید.

تصویری که مشاهده می‌کنید مربوط به مذاکره برای تمدید قرارداد یک بازیکن است که در آن خود بازیکن و مدیربرنامه‌هایش حضور دارند. وجود چنین چیزهایی واقعا باعث بهبود و مدرن‌تر شدن بخش Manager Mode شده است.

یکی از بهترین پیشرفت‌های بخش Manager Mode در توانایی انتقال پروسه مذاکره به نماینده است. این نماینده می‌تواند براساس شرایط و بازه قیمتی که شما تعیین می‌کنید مذاکرات را با بازیکن انجام دهد. Manager Mode اکنون بسیار بیشتر از گذشته نزدیک به واقعیت شده است.

Pro Club هم دستخوش تغییرات مثبتی گشته است. از جمله بهبود کارایی Skill Pointsها که آزادی عمل و سرعت شما برای بهره‌مندی از آن‌ها را بالا برده است.

در حین نقد به بی‌نظم بودن تاکتیکی بازی و ایجاد فضا در دفاع اشاره کردم. یک نمونه در این تصویر مشخص است. چهار مدافع بارسا به طور عجیبی در یک فاصله بسیار متراکم جمع شده‌اند و فضای راست دفاع به طور کامل خالی است. این ارتباطی به تاکتیک حریف هم ندارد، بارها شده که بازیکنان فضاها را درست پوشش نمی‌دهند.

روی این تصویر کلیک کنید تا در سایز بزرگ جزئیات مشخص شود. توپ در اختیار هیگواین است اما به حرکت بدون توپ کاستا، کوادرادو، الکس ساندرو و دیبالا و تلاش فوق‌العاده آن‌ها برای اضافه شدن به خط حمله و خلق یک ضدحمله برق‌آسا دقت کنید. سپس به هافبک‌های PSG نگاه کنید که خیل راحت در میانه زمین بدون توجه به این خطر در حال قدم زدن هستند. این یک نمونه دیگر از افت هوش مصنوعی تیمی است.

داوری از دیار Centauri IV

در بخش Pro Club شاهد بهبود سرورها هستیم و در زمان‌هایی که بیشتر از 8 بازیکن نیز در زمین حضور دارند، میزان تاخیر به حداقل رسیده است.

سیستم تعویض در حین بازی واقعا ایده فوق‌العاده بکری بود و پیش از هر بازی شما می‌توانید که تعویض‌های اول تا سوم را مشخص کنید.

بخش Squad Battles در Ultimate Team یک بخش بسیار کارآمد و مفید برای پیشرفت باشگاه شما است.

مقایسه گرافیکی فیفا 18 و 17 بر مبنا دربی ایتالیا و شرایط مکانی، زمانی و اقلیمی یکسان. سمت راست فیفا 18 و سمت چپ فیفا 17. برای مشاهده در اندازه اصلی روی تصویر کلیک کنید.

نکات مثبت:

بهبود و افزایش تنوع انیمیشن‌ها و حرکات بازیکنان

بازی راه‌های حمله بیشتری را در قیاس با گذشته مقابل شما قرار می‌دهد

بعد از مدت‌ها شاهد پیشرفتی جشمگیر در Manager Mode هستیم

بخش پروکلاب به طور اعتیادآوری سرگرم‌کننده است!

بخش التیمیت‌تیم عمیق‌تر، متنوع‌تر و سخاوتمندانه‌تر از همیشه عمل می‌کند

نکات منفی:

گیم‌پلی بازی در قیاس با نسخه گذشته بیشتر تغییر داشته تا پیشرفت

سازماندهی و هوش مصنوعی تیم در زمینه‌ دفاع تناقضات و ایراداتی دارد

کند بودن حرکات و کنش بازیکنان در حالت دفاعی در مقایسه با تهاجمی

سخن آخر

فیفا 18 با حفظ ساختار نسخه قبل و ایجاد تغییراتی در متغیرهای گیم‌پلی، موفق به ارائه تجربه جدیدی شده است. شاید اگر از دید یک شبیه‌ساز به آن نگاه کنیم، قطعا بتوان انتقاداتی را وارد کرد اما اگر به عنوان یک بازی با گیم‌پلی سریع و مفرح و چندین ماد فوق‌العاده به فیفا 18 بنگریم، آنگاه باید اعتراف کرد که با یکی از بهترین بازی‌های بازار طرف هستیم که می‌تواند یک سال شما را سرگرم کند.

Verdict

By keeping the same old structure and applying some random changes into the gameplay, FIFA 18 has succeeded in offering a new experience. It may not be so flawless after all, considering it as a Football Sim, instead, the fast-paced gameplay and the exciting modes, make FIFA 18 one of the best sports video game one can afford to buy that’d entertain you for at least a whole year.

Score: 8.5 – PS4 Version

تانی کال

پردیس گیم