کیانو چارلز ریوز در دوم سپتامبر سال ۱۹۶۴ در بیروت لبنان به دنیا آمد. پدر وی ساموئل نولین ریوز، از بومیان هاوایی و مادرش پاتریشیسا باند نیز اصالتی انگلیسی دارد. والدین وی از این جهت نام کیانو را روی وی گذاشتند که این کلمه در زبان بومیان هاوایی به معنای نسیم خنک بر فراز کوه است. کیانو به جهت اصالت چینی مادربزرگش، در فضایی پرورش یافته که در هر نقطه از آن، نشانی از فرهنگ این کشور پهناور به چشم می‌خورد. ساموئل پس از ملاقات پاتریشیا در بیروت، بود که با وی ازدواج کرد ولی در ادامه، در حالی کیانو ۳ سال بیشتر نداشت به یکباره خانه را ترک کرد و هرگز بازنگشت. کیانو تا ۶ سالگی چیزی راجع به ماجرای پدرش نمی‌دانست و آخرین بار که ساموئل را ملاقات کرده به ۱۳ سالگیش باز می‌گردد. ساموئل در سال ۱۹۹۲ به دلیل فروش هروئین  مدت سه سال را در زندان به سر برد. کیانو به همراه مادرش ابتدا به سیدنی و در ادامه به نیویورک رفت. پاتریشیا که به کار طراحی لباس سرگرم بود، پس از ساموئل سه بار دیگر نیز ازدواج کرد ولی تمام این تجربه‌ها، نتیجه‌ای جز شکست و تلخکامی برای وی در بر نداشت. اولین ناپدری کیانو، پل آرون، کارگردان سینما و تئاتر بود که کیانو و مادرش را به تورنتو برد. دومی رابرت میلر از فعالان موسیقی راک و سومی نیز آرایشگری بود به نام جک باند. کیانو دوران کودکی و نوجوانیش را در کنار پدربزرگ و مادربزرگش در تورنتو سپری کرد. او آنقدر از مدرسه اخراج می‌شد که در مدت ۵ سال، چهار مدرسه‌ی مختلف را تجربه کرد. او حتی موفق به تصاحب مدرک دیپلم خود هم نشد. در این میان ورزش، نقطه‌ی مقابل ناکامی‌های تحصیلی وی بود به گونه‌ای که همواره در رشته‌های مختلف ورزشی، سرآمد هم سن و سالانش بود. او آنقدر در دروازه‌بانی هاکی روی یخ موفق بود که به وی لقب دیوار را داده بودند. کیانو همواره آرزو داشت که در رشته‌ی هاکی، روزی با لباس تیم ملی کانادا به میدان برود ولی یک مصدومیت شدید، رویاهای وی را بر باد داد.

کیانو در ۹ سالگی با حضور در نمایش یانکی‌های لعنتی (Damn Yankees) به نخستین تجربه‌ی بازیگری اش دست یافت. او در ادامه در ۱۵ سالگی در نمایش رومئو و ژولیت (Romeo and Juliet) نقش مرکوتیو، دوست رومئو را ایفا کرد. در ۱۷ سالگی پس از رها کردن مدرسه، به آمریکا رفت و در لس آنجلس دوباره با ناپدری سابقش آرون همخانه شد. کیانو در مدت سه سالی که در لس آنجلس بود، به عنوان دستیار با آرون همکاری کرد و از این طریق با مقدمات سینما آشنا شد. او در همین زمان در یک اپیزود از سریال Hangin’ In  نقش آفرینی کرد و در چند آگهی تبلیغاتی از جمله تبلیفات کوکاکولا نیز حضور یافت. سپس به کانادا بازگشت و در فیلم در یک قدمی (One Step Away) و چند نمایش به بازی پرداخت. یانگ‌بلاد (Youngblood) نخستین فیلم استودیویی ریوز بود که وی در آن، نقش یک دروازه‌بان هاکی را ایفا کرد. مدتی پس از به نمایش در آمدن این فیلم، کیانو به لس آنجلس بازگشت و در آنجا آرون، اروین استاف را متقاعد کرد که برای پیشرفت کیانو، کار مدیریت برنامه‌های وی را بر عهده بگیرد. جالب اینجاست که استاف تا به امروز نیز به عنوان مدیر برنامه‌های ریوز باقی مانده و تعداد زیادی از فیلم‌های وی را نیز تهیه‌کنندگی کرده است. لبه‌ی رودخانه (River’s Edge) به کارگردانی تیم هانتر که روایتگر داستان گروهی از نوجوانان است که درگیر ماجرای یک قتل می‌شوند، نخستین فیلم ریوز بود که با استقبال منتقدان روبرو شد. او پس از این فیلم، تا پایان دهه‌ی هشتاد صرفا در فیلم‌های نوجوانانه و عامه‌پسند ظاهر شد. در همین زمان بود که فیلم ماجراجویی عالی بیل و تد (Bill & Ted’s Excellent Adventure) با بازی کیانو و الکس وینتر با موفقیتی غیرمنتظره همراه شد و محبوبیت فیلم به جایی رسید که تهیه کنندگان آن را مجاب کرد تا قسمت دوم آن را نیز با عنوان سفر ساختگی بیل و تد (Bill & Ted’s Bogus Journey) بسازند.

با آغاز دهه‌ی ۹۰ میلادی، کیانو و سه تن از دوستانش، گروه موسیقی Dogstar را تشکیل دادند که این گروه تا سال ۲۰۰۲ پابرجا ماند. Dogstar بیشتر در سبک موسیقی گرانچ فعالیت می‌کرد و کیانو نیز در آن به نواختن گیتار بیس می‌پرداخت. در ادامه، ریوز با جدا شدن از نقش‌های نوجوانانه، به بازی در فیلم‌های جدی‌تر و به همکاری با کارگردانان بزرگ سینما روی آورد. نقطه شکست (Point Break) به کارگردانی کاترین بیگلو، دراکولای برام استوکر (Bram Stoker’s Dracula) به کارگردانی فرانسیس فورد کوپولا و فیلم مستقل آیداهوی خصوصی من (My Own Private Idaho) به کارگردانی گاس ون سنت، از جمله آثار وی بودند که ضمن جلب نظر نسبی منتقدان، با واکنش بسیار خوب تماشاکران روبرو شدند و در این میان، نام ریوز نیز بیش از گذشته سر زبان‌ها افتاد. کیانو در ادامه‌ی همکاری با کارگردانان سرشناس سینما، در فیلم بودای کوچک (Little Buddha) به کارگردانی برناردو برتولوچی، نقش یک شاهزاده‌ی هندی را ایفا کرد که ایمانش را در بوته‌ی آزمایش قرار می‌دهد. بودای کوچک اگرچه در آمریکا به فروش قابل توجهی دست نیافت اما در اروپا با استقبال بسیار خوبی همراه شد.

کیانو در کنار ریور فونیکس

موفقیت فوق العاده‌ی سرعت (Speed) به کارگردانی یان ده بونت، نقطه‌ی عطفی در کارنامه‌ی بازیگری ریوز به حساب می‌آید. او  در این فیلم نقش افسر پلیسی به نام جک تراون را بازی می‌کند که در تلاش است تا از انفجار بمبی که در داخل یک اتوبوس کار گذاشته شده جلوگیری کند. کیانو در ابتدا به دلیل شباهت زیاد طرح داستانی کار با سری فیلم‌های جان سخت (Die Hard)، از حضور در این پروژه طفره می‌رفت. استودیو نیز چندان مطمئن نبود که نام وی بتواند تماشاگران را به سالن‌های سینما بکشاند و از این رو به دنبال ستاره‌ای بزرگتر بود. با این حال پافشاری‌های ده بونت روی حضور ریوز نتیجه داد و در نهایت، سرعت (Speed) نه تنها تبدیل به یکی از هیجان‌انگیزترین آثار دهه‌ی نود سینما شد بلکه ریوز راهم به عنوان یک نیروی تازه نفس برای حضور در آثار اکشن به سینمادوستان معرفی کرد.

کیانو که پیش از سرعت (Speed) به بازی در فیلم‌های کمدی و آثار مستقل شهرت داشت، در ادامه با حضور در فیلم‌هایی نظیر جانی منومیک (Johnny Mnemonic) و واکنش زنجیروار (Chain Reaction) در قامت یک ستاره‌ی آثار اکشن شروع به درخشش کرد. البته او همچنان از بازی در  کارهای تجربی و تئاتر نیز غافل نمی‌شد. کیانو پس از بازی در فیلم پرفروش قدم زدن روی ابرها (A Walk in the Clouds) با بازی در نقش اصلی نمایش هملت، در وینیپگ کانادا به روی صحنه رفت که اجرای وی، تحسین گسترده‌ی منتقدان را برانگیخت. او برای بازی در این نمایش، پیشنهاد بازی در نقش کریس شیهرلیس در فیلم مخمصه (Heat) را رد کرد که نهایتا این نقش به وال کیلمر رسید. او همچنین به خاطر شرکت در تورهای مختلف گروه Dogstar، پیشنهاد ۱۱ میلیون دلاری برای بازی در قسمت دوم فیلم سرعت را نیز رد کرد. در این مقطع چند فیلم ریوز پشت سر هم با شکست تجاری و واکنش منفی منتقدان همراه شدند تا اینکه نوبت به فیلم وکیل مدافع شیطان (The Devil’s Advocate) به کارگردانی تیلور هاکفورد رسید که تا حدود زیادی ناکامی وی را جبران کرده و او را در موقعیت جدیدی قرار داد. کیانو در این فیلم نفش وکیلی شکست‌ناپذیر به نام کوین لومکس را بازی می‌کند که پس از دفاعیات دروغینش، درگیر مسائلی همچون وجدان‌، تکبر و بازی‌های خیر و شر می‌شود.

آل پاچینو و کیانو ریوز در نمایی از فیلم The Devil’s Advocate

کیانو در فیلم ماتریکس (The Matrix) به کارگردانی برادران واچوفسکی، نقش یک هکر کامپیوتری به نام نئو را ایفا می‌کند که از نظر گروه آزادی طلبان، همان شخص برگزیده‌ای است که ماموریت دارد تا بشر را از دست ماشین‌هایی که سعی در به بردگی گرفتن آنها دارند نجات دهد. ماتریکس با طرح مسائلی فلسفی و استفاده از جلوه‌های بصری تازه، نام خود را به عنوان پدیده‌ی سال مطرح کرد و در ادامه علاوه بر جلب نظر منتقدان، به فروش جهانی فوق العاده‌ی بیش از ۴۶۰ میلیون دلار دست یافت. جانی دپ، وال کیلمر، برد پیت و ویل اسمیت از جمله بازیگرانی بودند که پیش از ریوز، توسط برادران وارنر برای ایفای نقش نئو در نظر گرفته شده بودند. ریوز پیش از آغاز کار تولید فیلم، از ناحیه‌ی ستون فقرات دچار مصدومیت شد و کارش به عمل جراحی کشید. در دورانی که بازیگران فیلم، مشغول تمرینات ویژه و یادگیری حرکات رزمی بودند، کیانو دوران نقاحتش را سپری می‌کرد با این حال او با انجام حرکات سبک، تمریناتش را آغاز کرده و در ادامه با تلاش شبانه‌ روزی، آمادگی خود را  برای ایفای این نقش و پیاده کردن حرکات رزمی مربوط به وی به دست آورد. او برای حضور در قسمت اول ماتریکس، مبلغ ۱۰ میلیون دلار به همراه ۱۰ درصد از فروش فیلم را به عنوان دستمزد دریافت کرد که مجموعا عددی حدود ۵۶ میلیون دلار می‌شود. او برای قسمت‌های دوم و سوم ماتریکس نیز رقم ۱۵ میلیون دلار به همراه ۱۵ درصد از فروش فیلم را دریافت کرد که کل دریافتی‌های وی بابت بازی در این سه‌گانه را به رقم ۲۶۲ میلیون دلار می‌رساند. البته گفته می‌شود که کیانو، رقم ۸۰ میلیون دلار از دریافتی‌هایش را به دست اندرکاران فیلم از جمله تیم جلوه‌های ویژه اهدا کرده است چرا که معتقد بود آنها از وی سزاوارترند. خود کیانو همواره در مصاحبه‌هایش تاکید می‌کند که پول آخرین چیزی است که برای وی اهمیت دارد. او در وکیل مدافع شیطان (The Devil’s Advocate) برای اینکه سازندگان فیلم توانایی مالی جذب آل پاچینو را داشته باشند، ۲ میلیون دلار از قراردادش را کم کرد و در فیلم جایگزین (The Replacements) نیز به منظور میسر شدن حضور جین هاکمن در پروژه، رقم قراردادش را تا ۹۰ درصد کاهش داد.

ریوز در فاصله‌ی بین قسمت اول ماتریکس و دنباله‌های آن، در چندین فیلم دیگر نقش‌آفرینی کرد که عموم آنها با شکست روبرو شدند. نوامبر شیرین (Sweet November) که بازسازی فیلمی محصول سال ۱۹۶۸ بود و ناظر (The Watcher) که کیانو در آن نقش یک قاتل زنجیره‌ای را بازی می‌کرد بیش از سایر فیلم‌ها مورد آماج حمله‌ی منتقدان قرار گرفتند و در این میان ریوز نیز برای بازی در این دو فیلم، نامزد دریافت دو تمشک طلایی شامل بدترین بازیگر مرد و بدترین بازیگر نقش مکمل مرد شد.

نمایی از فیلم The Matrix

بازی ریوز در نقش جن‌گیری به نام جک کنستانین در فیلم کنستانتین (Constantine)، دوباره وی را در کانون توجهات قرار داد. این اثر اگرچه با بی‌مهری منتقدان روبرو شد ولی توانست در بین سینمادوستان، طرفداران پر و پا قرصی پیدا کند و به فیلمی محبوب تبدیل شود. تا به امروز چند مرتبه بحث ساخت قسمت دوم کنستانتین (Constantine) با حال و هوایی سنگین‌تر و وحشتناک‌تر مطرح شده ولی استودیو هر بار بنا به دلیلی آن را رد کرده است. کیانو در ادامه با بازی در فیلم خانه‌ای روی برکه (The Lake House) پس از گذشت ۱۲ سال از فیلم سرعت، یک بار دیگر همبازی ساندرا بلاک شد. این فیلم که بازسازی اثری کره‌ای محصول سال ۲۰۰۰ است، داستان زن و مردی را روایت می‌کند که از طریق گذاشتن نامه در صندوق پست با یکدیگر در ارتباط هستند ولی در ادامه متوجه می‌شوند که آنها در دو زمان متفاوت و به فاصله‌ی دو سال از هم زندگی می‌کنند. خانه‌ای روی برکه با واکنش متفاوت منتقدان همراه شد، به طوری که گروهی از آنها فیلم را به سبب نشان دادن یک رابطه‌ی عاشقانه‌ی خوب ستودند و گروهی دیگر نیز از تناقض‌های داستان و روند غیرمنطقی آن خرده گرفتند.

کیانو پس از یک سال استراحت، در سال ۲۰۰۸ در دو فیلم روزی که دنیا از حرکت ایستاد (The Day the Earth Stood Still) و سلاطین خیابان (Street Kings) به ایفای نقش پرداخت. او در روزی که دنیا از حرکت ایستاد که بازسازی فیلمی به کارگردانی رابرت وایز بود، نقش موجودی بیگانه به نام کلاتو را بازی می‌کند که برای هشدار دادن به انسان‌ها وارد زمین شده است. او در سلاطین خیابان نیز نقش افسر پلیسی را ایفا می‌کند که در تلاش است تا بی‌گناهی خود را به اثبات برساند.

با آغاز دهه‌ی جدید میلادی، کیانو با از دست دادن جایگاه خود در سینمای بدنه‌ی هالیوود، به سمت بازی در آثار درجه‌ی B سینما سوق پیدا کرد. البته در این میان، حضور وی در فیلم جان ویک (John Wick) تا حدودی معادلات را برهم زد و موفقیت خیره کننده‌ی این فیلم به بازسازی نسبی جایگاه وی در جریان اصلی سینما منجر شد. کیانو در جان ویک، نقش آدمکش بی رحمی را بازی می‌کند که پس از مرگ همسرش، ترجیح می‌دهد در آرامش زندگیش را به پیش ببرد ولی حمله‌ی پسر کارفرمای سابقش، او را ناچارا وارد یک ماجرای انتقامی و خون بار می‌کند. با توجه به فروش بالای جان ویک، ریوز سه سال بعد دوباره در نقش این آدمکش کلاسیک بر پرده‌ی سینماها ظاهر شد که این قسمت نسبت به قسمت اول، چه از نظر مالی و چه جایگاهش در میان منتقدان، به موفقیتی بزرگتر دست یافت. کیانو برای رسیدن به آمادگی لازم برای نقش جان ویک، به مدت ۴ ماه، روزانه ۸ ساعت به یادگیری دقیق کار با اسلحه و حرکات رزمی پرداخت و در طول تصویربرداری نیز بیش از ۹۰ درصد از بدلکاری‌های نقشش را شخصا اجرا کرد. او در صحنه‌ی مبارزه در کلوپ شبانه، با تب بالای ۴۰ درجه سانتیگراد جلوی دوربین قرار گرفت. کارگردانی هردو قسمت جان ویک بر عهده‌ی چاد استاهلسکی بود که خودش در سه گانه‌ی ماتریکس به عنوان بدلکار کیانو ریوز فعالیت می‌کرد.

کیانو ریوز در نقش جان ویک

ریوز در تنها تجربه‌ی کارگردانی‌اش به ساخت فیلم مرد تای چی (Man of Tai Chi) با موضوع هنرهای رزمی پرداخت که به نوعی از زندگی یکی از دوستانش، تایگر هو چون که او نیز یکی از بدلکاران فیلم‌های ماتریکس بود الهام گرفته شده است. خود تایگر نیز در نقش اصلی کار ظاهر شد. ریوز از سال‌ها قبل فیلمنامه‌ی مرد تای چی را در اختیار داشت و مراحل پیش تولید کار را نیز از سال ۲۰۰۸ آغاز کرد که در نهایت، تکمیل مراحل مختلف ساخت فیلم ۵ سال به طول انجامید. کیانو علاوه بر ساخت فیلم، در تهیه‌کنندگی چندین اثر سینمایی شرکت داشته که از میان آنها می‌توان به مستند سینمایی پهلو به پهلو (Side by Side) اشاره کرد. کیانو در این مستند به فرآیند تصویربرداری به شیوه‌ی سنتی و دیجیتال و بررسی معایت و محاسن این دو روش می‌پردازد و در این باره با فیلمسازان سرشناسی همچون مارتین اسکورسیزی، جیمز کامرون، ریچارد لینکلیتر، دیوید فینچر، کریستوفر نولان و دیوید فینچر به گفتگو می‌نشیند.

از دیگر فعالیت‌های هنری کیانو، می‌توان به چاپ کتاب مصور عادت به خوشبختی اشاره کرد که او در این اثر، کار نوشتن متن‌ها را برعهده داشته و نقاشی‌ها نیز توسط الکساندارا گرانت کشیده شده است.

کیانو در طول زندگی شخصیش با ناکامی‌های متفاوتی روبرو شده است. در ژانویه‌ی سال ۲۰۰۰ تنها فرزند وی و جنیفر سایم، به صورت مرده به دنیا آمد. آنها نام فرزندشان را آوا گذاشتند. غم و اندوه ناشی از این حادثه، به شدت رابطه‌ی کیانو و جنیفر را تحت تاثیر قرار داد تا جایی که آنها چند هفته بعد تصمیم به جدایی گرفتند. در ادامه در دوم آوریل ۲۰۰۱، جنیفر در اثر سانحه‌ی رانندگی، جان خود را از دست داد. پس از تحقیقات به عمل آمده مشخص شد که وی در هنگام رانندگی، تحت تاثیر داروهایی بود که در آن زمان برای مقابله با افسردگیش مصرف می‌کرد. جنیفر در کنار دخترش آوا به خاک سپرده شد. کیانو که پس از مرگ جنیفر، شرایط روحی بسیار بدی داشت و دچار افسردگی شده بود، از واچوفسکی‌ها خواست تا تصویربرداری قسمت دوم ماتریکس را برای چند ماه به عقب بیندازند. در سال ۲۰۱۰ عکسی از کیانو در محیط مجازی منتشر شد که در آن، وی به حالتی افسرده و پریشان به تنهایی روی نیمکت پارک نشسته و مشغول خوردن ساندویچ است. این تصویر در مدت کوتاهی موجی از نگرانی‌ها را برای دوستداران وی به وجود آورد تا جایی که یکی از صفحات طرفدارای او در فیسبوک برای حمایت از وی و تاکید بر این موضوع که او هنوز فراموش نشده است، روز پانزدهم ژوئن را به نام کیانو ریوز نامگذاری کردند.

کیانو در مراسم تشییع جنازه جنیفر سایم

کیانو با وجود اینکه دارای آپارتمانی در منهتن و نزدیکی پارک مرکزی نیویورک است اما معمولا در هتل‌ها و خانه‌های اجاره‌ای زندگی می‌کند. او یک مؤسسه‌ی خیریه را برای بیماران سرطانی راه اندازی کرده که ترجیح داده، نام خود روی آن نباشد. کیم ریوز، خواهر وی، در گذشته به مدت ۱۰ سال با سرطان خون مبارزه کرده است که در این مدت، کیانو حامی اصلی کیم بوده و برای بهود وی ۵ میلیون دلار هزینه کرده است. کیانو عاشق موتورسیکلت است و یکی از مالکان کمپانی Arch Motorcycle به حساب می‌آید که به ساخت و فروش موتورسیکلت‌های سفارشی می‌پردازد. او همچنین یکی از طرفداران جدی مسابقات فرمول یک است.

در اوایل سال ۲۰۰۵، ریوز در پیاده روی مشاهیر هالیوود صاحب یک ستاره شد. او در بین تمام هنرمندان هالیوودی بیش از هرکسی با الکس وینتر و ساندرا بولاک رابطه‌ی خوبی دارد. کیانو تا زمان مرگ ریور فونیکس، بهترین دوست وی به حساب می‌آمد و با آنتونی کوئین نیز در اواخر زندگی وی، رابطه نزدیکی داشت. کیانو از پیتر اوتل، بازیگر فقید ایرلندی به عنوان محبوب‌ترین و تاثیرگذارترین بازیگر زندگیش یاد می‌کند. محبوب‌ترین فیلم‌های وی عبارت است از راننده تاکسی (Taxi Driver)، اشتروشک (Stroszek)، اینک آخرازمان (Apocalypse Now) و پرتقال کوکی (A Clockwork Orange). استنلی کوبریک، مارتین اسکورسیزی، فرانک کاپرا و دیوید لین نیز فیلمسازان محبوب وی به حساب می‌آیند.

فهرست فعالیت‌های هنری کیانو ریوز:

zoomg