«استنلی کوبریک» در مصاحبه‌ای دیده نشده پایان معماگونه‌ی «2001: ادیسه فضایی» را شرح می‌هد

نزدیک به پنجاه سال قبل، فیلمی به صورت محدود برای اهالی سینما در چند شهر بزرگ ایالات متحده به صورت محدود روی پرده رفت. آن فیلم تازه‌ترین اثر «استنلی کوبریک» بود که از داستان علمی-تخیلی «۲۰۰۱: ادیسه فضایی» نوشته «آرتور سی. کلارک» اقتباس شده بود.

این فیلم از زمان اکران تا به امروز به خصوص با پایان اسرارآمیزش که برخورد فضانوردی با بُعدی دیگر را نشان می‌داد، مردم و منتقدین را در بهت فرو برده و گیج و آشفته کرده. برای توصیف تصاویر صحنه پایانی شاید واژه٬‌ای بجاتر از سردرگمی وجود نداشته باشد. در سی دقیقه نمادین آخر فیلم، «دیو»، قهرمان قصه را می‌بینیم که وقتی از اقیانوس فضا و زمان عبور می‌کند و در نهایت به سومین مونولیت یا تخت‌سنگ فیلم می‌رسد، تصاویر نورانی جنون‌آمیز و غیرقابل درکی را تجربه می‌کند. همین جاست که او به مرحله بعدی تکامل بشر نائل می‌شود: «استار چایلد» یا «بچه ستاره». این پایان را که می‌توان بهترین پایان تاریخ سینما نامید، هنوز پس از ۵۰ سال بحث‌برانگیز است.

کوبریک در زمان اکران فیلم همچون بسیاری دیگر از خالقان اثر هنری، از توضیح این صحنه امتناع می‌کرد و با توجه به این که فیلمساز تقریباً دو دهه قبل از دنیا رفته، به نظر می‌رسید که توضیح این صحنه کلاسیک پایانی را هرگز نخواهیم شنید. با این حال، مصاحبه‌ی دیده نشده‌ای از کارگردان کشف شده که ممکن است نیت او را در فیلم روشن گرداند.

در این فیلم خام از که یک مستند تلویزیونی ژاپنی محصول ۱۹۸۰ به دست آمده و تا چند روز پیش پخش نشده بود، «جونیچی یائوی» کارگردان و پژوهشگر حوزه اشیاء پرنده ناشناخته (UFO) در مورد حوادث ماوراءالطبیعه‌ای گزارش شده در حین فیلمبرداری «درخشش» مصاحبه‌ای تلفنی با کوبریک ترتیب داده که در آن فیلمساز افسانه‌ای از رمز و راز پایان‌بندی «ادیسه» می‌گوید.

«تلاش کرده‌ام پس از انتشار فیلم در این باره سکوت کنم. وقتی ایده‌ها را به زبان می‌آورید، احمقانه جلوه می‌کنند، اما سعی خودم را می‌کنم. ایده فیلم این بود که دیو توسط موجوداتی خدا-گونه و مخلوقاتی از جنس انرژی و خرد ناب که فاقد شکل و فرمند تسخیر شده. آن‌ها او را در جایی که می‌توان آن را یک باغ‌وحش انسانی توصیف کرد قرار می‌دهند تا بر رویش مطالعاتی انجام دهند. و او از آن به بعد گذر زمان را احساس نمی‌کند.»

کوبریک در ادامه می‌گوید: «آن‌ها این اتاق را که دارای معماری بسیار بی‌دقت و غلط فرانسوی است برگزیده‌اند چرا که تصور می‌کنند دیو آن را زیبا می‌انگارد، اما چندان مطمئن نیستند. همانگونه که ما دقیقاً نمی‌دانیم هدفمان از ایجاد باغ وحش و فراهم آوردن محیطی برای حیوانات که تصور می‌کنیم طبیعی است چیست. بهرحال، وقتی که کارشان با او تمام می‌شود، مانند خیلی از روایت‌های اساطیری دنیا در مورد انسان، او به چیزی ابرانسان‌ گونه تغییر شکل پیدا می‌کند و به زمین برگردانده می‌شود. حوادثی که پس از بازگشت او روی می‌دهد را تنها باید حدس بزنیم. این الگوی اسطوره‌های خیلی زیاد و چیزی است که سعی داشتیم بیان کنیم.»

این کشف تاریخی برای سینه‌فیل‌ها بسیار ارزشمند است. ظاهراً نوار مستر VHS این مصاحبه توسط یک یوفولوژیست یافت و در سال ۲۰۱۶ در وبسایت eBay به حراج گذاشته شده و به لطف اینترنت به طریقی سر از یوتیوب درآورده است.

پس از اکران «ادیسه ۲۰۰۱» کوبریک، برداشت‌های مختلفی از فیلم و نیت فیلمساز شد، اما با ظهور این فیلم از ژاپن، بسیاری از این تحلیل‌ها و نظریه‌ها و مباحثاتی که در طول پنج دهه گذشته در مورد سرنوشت «دیوید بومن» ابراز شده بود، باید به دست فراموشی سپرده شود.

تانی کال

30nama

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *